Najstarsze opactwo cysterskie w Polsce Sanktuarium bł. Wincentego Kadłubka

W ostatnim czasie poddano renowacji zabytkowy kredens z nadstawą z końca XIX wieku. Jest to kolejna duża inwestycja wykonana w klasztornym refektarzu.    

Nie jest możliwa dokładna datacja kredensu, jednakże powstał on prawdopodobnie w latach 1880-1890 w pracowni meblarskiej we Lwowie na zamówienie kogoś kto posiadał szlachecki herb Półkozic. Do cysterskiego klasztoru trafił bądź jako dar rodziny kandydata do zakonu lub też jako donacja anonimowego darczyńcy po roku 1945, kiedy to klasztor na nowo podjął swoją misję po długoletniej kasacie. Jego wysokość całkowita to 292,5 cm zaś szerokość 194,5 cm. Do jego zbudowania wykorzystano kilka gatunków drewna, m. in. dębowe, sosnowe i lipowe.

Po szczegółowym rozpoznaniu i opisaniu stanu aktualnego przystąpiono do koniecznych pracy. Kredens był mocno skorniczały, widać było również wcześniejsze niewłaściwe naprawy. Niemal wszystkie elementy ozdobne posiadały ślady żerowania kołatka. Kredens był zawilgocony, okucia były skorodowane, stan szuflad nie pozwalał na ich poprawne użycie. Kredens, który na pierwszy rzut oka wydawał się być stosunkowo nieźle zachowany potrzebował natychmiastowej interwencji specjalistów.

W pierwszej kolejności, wykonano dokumentację fotograficzną dokumentując stan techniczny i wygląd zewnętrzny kredensu. Po ustaleniu, jakie i ile elementów kredensu uległo skorniczeniu, przystąpiono do odkorniczenia środkiem Xirein, nasączając środkiem poprzez nanoszenie pędzlem szczecinowym. Po upływie kilkunastu godzin, nanoszono ponownie aż do uzyskania efektu pełnego nasączenia. Po okresie wyschnięcia środka odkorniczającego przystąpiono do usunięcia lakieru z powierzchni mebla, wraz ze zwietrzałą politurą. Po oczyszczeniu powierzchni z lakieru, przystąpiono doimpregnacji skorniczałych elementów impergnatem do drewna. Impregnat nanoszono na powierzchnię elementów mebla za pomocą pędzli, starając się jak najpełniej nasączać impregnatem skorniczałe drewno. Mieszanina impregnatu nie miała więcej, jak 7% roztworu w rozpuszczalniku. Impregnat nanoszono kilkakrotnie, nie dopuszczając do wyschnięcia poprzednich nasączeń. Po wyschnięciu i utwardzeniu się impregnatu, przystąpiono do uzupełniania ubytków powierzchni mebla szpachlą o spoiwie akrylowym. Elementy konstrukcyjne mocno skorniczałe, odtworzono w podobnym rodzaju drewna. Elementy rzeźbiarskie, utracone odtworzono w drewnie adekwatnym do oryginału. Utraconą płycinę, podstawy kredensu, odtworzono w drewnie olchowym, rzeźbiąc ornament, naśladując zachowany oryginał. W toku postępowania wykonywano sukcesywnie dokumentację fotograficzną.

Po wykonaniu wszystkich prac związanymi z odtwarzaniem utraconych elementów, całość powierzchni mebla zabejcowano bejcą spirytusową o kolorze orzecha jasnego, zbliżonego do oryginalnego koloru, zachowanego min. pod zamocowanymi okuciami. Po wyschnięciu bejcy, za pomocą tamponów i miękkiego pędzla przystąpiono do nakładania politury rubin. Po nałożeniu kilkunastu warstw politury, uzyskano zbliżony wygląd do pierwotnego oryginału.

Zachowane mosiężne okucia oczyszczono i ponownie zamontowano. Zakupiono nowe okucia zbliżone formą dekoracyjną do zepsutych i utraconych oryginałów. Do drzwiczek dolnego elementu, zamontowano oczyszczone mosiężne kluczynki. Zachowane mosiężne okucia, w formie lwich główek, oczyszczono i dokupiono mosiężne owalne pierścienie. Zamontowano te okucia, w taki sposób, by pierścienie pełniły funkcję uchwytów, za które otwiera się drzwiczki. Samo okucie uzyskano wygląd lwa, trzymającego w paszczy pierścień. Płozy szuflad, nawoskowano parafiną, by zniwelować tarcie podczas użytkowania i nie doprowadzić do ponownego uszkodzenia. Po zamontowaniu zakupionych dwóch zamków i zamontowaniu wszystkich zakupionych kluczynek, scalono kolorystycznie całość powierzchni politurowanej mebla.

Wszystkie prace zostały przeprowadzone przez p. Adama Snochowskiego z pracowni koncerwatorskiej z Kielc.

Renowacja kredensu jest kolejną, po nowym parkiecie i renowacji obrazu „Kazanie Skargi” inwestycją wykonaną w naszym refektarzu. Warto zaznaczyć, że jest to wnętrze nie tylko wykorzystywane przez mnichów do spożywania posiłków, ale także w refektarzu są podejmowani wyjątkowi goście opactwa. Jadł tu w ostatnim czasie m. in. był nuncjusz apostolski, abp Celestino Migliore, pan prezydent RP Andrzej Duda, p. wicepremier Mateusz Morawiecki oraz wielu innych. Do refektarza zapraszani są także goście przybywający z różnych stron na klasztorne uroczystości, zatem to wnętrze jest, obok kościoła, jedną z wizytówek kompleksu klasztornego. Wszystkie dotychczasowe pracy w refektarzu zostały wykonane ze środków własnych klasztoru.

Tym, co jeszcze wymaga renowacji są dwa obrazy z połowy XX wieku i zabytkowy drewniany krucyfiks. Gdyby ktoś zechciał wesprzeć nas w tych pracach, to prosimy o kontakt, najlepiej bezpośrednio z o. Opatem lub o. Brunonem.

Adres korespondencyjny:

Archiopactwo Ojców Cystersów ul. Klasztorna 20
28-300 Jędrzejów
woj. świętokrzyskie

Zobacz nas na mapie